Nowości w pracy nauczyciela i szkoły - wrzesień 2022

Wybór artykułów z czasopism dostępnych w zbiorach PBW Filii w Suchej Beskidzkiej

Awans zawodowy nauczyciela

• Zmiany w awansie zawodowym nauczycieli od września 2022 r. / Michał Łyszczarz // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 4-7
  Zmiana ustawy Karta Nauczyciela. Omówienie nowych zasad awansu zawodowego.

Praca szkoły

• Vademecum dyrektora szkoły / Michał Łyszczarz // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, s. 22-40
  Zadania i obowiązki dyrektora w roku szkolnym 2022/2023 (wraz z wykazem obowiązujących przepisów).
• Nowe zasady zatrudniania specjalistów / Agata Piszko // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, s. 42-44
  Nowe zasady dotyczące zatrudniania specjalistów (art. 42d Karty Nauczyciela). Wymiar pensum, liczba etatów, zadania pedagogów specjalnych.
• Cztery kluczowe wyznaczniki efektywnej współpracy pedagoga i psychologa szkolnego z rodzicami ucznia / Małgorzata Łaskot // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 16-20
  Poszukiwanie wspólnych płaszczyzn porozumienia oraz kompromisu. Zasady prawa regulujące pracę pedagoga i psychologa szkolnego oraz stosunki między szkołą a rodziną. Prawa i obowiązki szkoły oraz rodziców. Podstawy życzliwej rozmowy pedagoga/psychologa szkolnego z rodzicami ucznia.
• Jak chronić dane? // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 52
  Podstawowe zasady dotyczące bezpieczeństwa danych osobowych w internecie.
• Procedura egzaminu poprawkowego / Krzysztof Lodziński // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 32-34
• E-fabryka zasobów edukacyjnych / Katarzyna Polak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, s. 45-49
  Przegląd darmowych narzędzi internetowych do tworzenia: fiszek, gier, quizów i innych atrakcyjnych pomocy edukacyjnych.
• E-szafa z linkami / Katarzyna Polak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 36-39
  Narzędzia do porządkowania linków i multimediów oraz tworzenia tematycznych kolekcji (Symbaloo, Padlet, Wakelet, Pearltress, Cling). Propozycje przydatne w pracy nauczycieli i nie tylko.
• Motywowanie nauczycieli / Sylwia Królikowska // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 18-20
  Wzmacnianie motywacji wewnętrznej nauczycieli poprzez: wspierające otoczenie, sprawiedliwe traktowanie, budowanie atmosfery współpracy, dobry przykład, zaspokojenie potrzeby samorozwoju, dialog.
• Partnerstwo z rodzicami / Małgorzata Nowak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, dod. „Materiały dla Nauczycieli”, s. 55-56
  Jak tworzyć dobre relacje z rodzicami – wskazówki dla nauczycieli.
• Bariery partnerstwa: rodzice – szkoła / Małgorzata Nowak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 72-74
  Co stanowi przeszkodę w dobrych kontaktach z rodzicami. Propozycje działań budujących partnerstwo szkoły z rodzicami.
• Pomysły na zaangażowanie rodziców / Małgorzata Nowak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 76-81
  Przykłady działań służących poprawie komunikacji i budowaniu partnerskich relacji z rodzicami.
• Indywidualna wywiadówka / Małgorzata Nowak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 82-85
  O zaletach organizowania indywidualnych spotkań z uczniem i rodzicem zamiast tradycyjnych wywiadówek.
• Szkoła jako wspólnota / Danuta Elsner // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 8, s. 17-21
  Jak przeciwdziałać samotności w środowisku szkolnym.
• Przyszłe kształcenie szkolne / Bolesław Niemierko // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 44-46
  Kierunki rozwoju edukacji demokratycznej w polskiej szkole (nowe formy organizacyjne, nowa treść kształcenia, nauczycielski tutoring). Zalecenia dla nauczycieli.
• Edukacja obronna / Bogdan Bugdalski // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 10-13
  Zmiany w programie nauczania przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa wprowadzające tematykę obronną (m.in. terenoznawstwo, cyberbezpieczeństwo, nauka strzelania).
• Ochrona sygnalistów w szkole / Katarzyna Abramowicz, Ludmiła Wojtkowiak // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 26-31
  Unijna dyrektywa o ochronie sygnalistów. Projekt polskiej ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa. Wytyczne dla placówek oświatowych (szkolna procedura wewnętrzna).
• Projekt przepisów o pracy zdalnej / Barbara Tomaszewska // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 22-25
  Nowe przepisy dotyczące pracy zdalnej.
• Dobro uczniów transpłciowych / Tomasz Garstka // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, s. 40-43
  Problematyka orientacji seksualnych i tożsamości płciowych (uwarunkowania, przejawy, typy). Postawa nauczycieli wobec uczniów (podstawowe zalecenia). Telefony zaufania, infolinie, ośrodki wsparcia dla osób transpłciowych.
• Jak rozwijać kreatywność u uczniów? / Dorota Zając // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 4-11
  Twórcza aktywność dziecka - przejawy, rozwój. Metody i techniki rozwijania zdolności twórczych, twórczego myślenia. Praca w grupach. Przykłady zadań problemowych dla uczniów. 
• Zacznij do szafy : papierowe historyjki o sztuce w nowej odsłonie / Anna Kalbarczyk // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 41-44
  Scenariusz zajęć z plastyki dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Ćwiczenia plastyczne z papierowym tryptykiem (z inspiracji sztuką gotycką).
• Opowieść ruchowa z muzyką / Natalia Kłysz-Sokalska // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 45-50
  Propozycje zastosowania metody opowieści ruchowej. Przykłady zabaw słowno-ruchowych oraz muzyczno-ruchowych. Materiały pomocnicze: fragmenty tekstów, propozycje utworów muzycznych, opis ćwiczeń ruchowych.
• Jak zachęcać uczniów do podejmowania wyzwań / Adriana Kloskowska // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 35-40
  Czym jest motywacja? Mała efektywność metod karania i nagradzania. Potrzeba autonomii. Danie uczniom możliwości samodzielnego dochodzenia do wiedzy. Uwolnienie od lęku przed porażką. Uczenie się jako dążenie do mistrzostwa. 
• Nauka w epoce cyfrowej / Justyna Kapuścińska-Kozakiewicz // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 27-30
  Przykłady zastosowania mediów cyfrowych i zasobów internetowych w prowadzeniu zajęć z uczniami. Kształtowanie m.in. umiejętności wyszukiwania, selekcji i oceny dostępnych informacji. Zadania nauczycieli w epoce cyfrowej.
• Jak sobie radzić z różnicami poglądowymi i etnicznymi w szkole i integrować multikulturową klasę? / Marcelina Wnęk // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 12-15
  Krzywdzące stereotypy. Jak pracować w sytuacji napięć w klasie? Trening wnioskowania moralnego. Rozwijanie szacunku dla różnic kulturowych.
• Komunikacja alternatywna i wspomagająca - po co o niej uczyć? / Iwona Karpińska // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 21-23
  Rodzaje i metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej. Propozycje zajęć i zabaw na temat różnych sposobów porozumiewania się ludzi.

Biblioteka szkolna - scenariusze zajęć

• Nowy uczeń w bibliotece szkoły ponadpodstawowej / Juliusz Wasilewski // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 10-11
  Przykłady ciekawych spotkań zachęcających uczniów do włączenia się w pracę biblioteki.
• Wstąp i doładuj wyobraźnię : pierwsze spotkanie z biblioteką w szkole ponadpodstawowej / Elżbieta Rafińska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 14-15
  Przykłady realizacji lekcji przysposobienia bibliotecznego.
• Poznaj bibliotekę, włącz się w literaturę! / Izabela Stefańska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 16-18
  Scenariusz zajęć na temat polskich noblistów z wykorzystaniem metody grywalizacji – propozycja dla uczniów szkoły ponadpodstawowej.
• Pasowanie na czytelnika / Barbara Polińska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 20-22
  Scenariusz spotkania dla uczniów klasy I szkoły podstawowej. Jak powstaje książka? - teatr kamishibai. Koszyk Czerwonego Kapturka.
• To oczywiste, że znam noblistę! / Justyna Rudomina, Monika Jabłuszewska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 24-26
  Scenariusz zajęć (w formie escape room) na temat wybitnych Polaków. Propozycja dla klas VII-VIII szkoły podstawowej oraz szkoły ponadpodstawowej.
• Stop agresji : scenariusz zajęć edukacyjnych z elementami biblioterapii / Elżbieta Kasprzyszak // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 27-29
  Propozycja zajęć dla szkoły podstawowej (klasy VII-VIII) i ponadpodstawowej.
• Konkurs frazeologiczny w szkole podstawowej : sposób na wzbogacenie zasobu słownictwa / Marzena Szumnarska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 30-33
  Propozycja dla klas VI-VIII szkoły podstawowej.
• Jak Wojtek został strażakiem : konkurs z lektury dla kl. I / Monika Sochacka // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 34
  Propozycje zadań konkursowych.
• Czy można oszukać przeznaczenie? : scenariusz zajęć inspirowanych serialem Wiedźmin / Agnieszka Kunikowska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 36-40
  Propozycja dla szkoły ponadpodstawowej.
• Na zakupy ekologiczne z Basią / Bożena Diks, Ewa Sobczyńska // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 41
  Konkurs ekologiczny w formie testu na podstawie książki Zofii Staneckiej Basia i śmieci. Propozycja dla klas I-III szkoły podstawowej.

Język polski - scenariusze zajęć - propozycje metodyczne

Szkoła podstawowa:

• Kahoot jako aplikacja do quizów / Monika Gryboś // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 111-132
  Pytania do quizów (w aplikacji Kahoot) na tematy: Części mowy, Gatunki wypowiedzi, Przygody Tomka Sawyera Marka Twaina, Latarnik Henryka Sienkiewicza.
• Drama w kontekście zdalnego nauczania języka polskiego - scenariusz dla nauczycieli klas wczesnoszkolnych / Krystian Łata // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 61-72
  Podstawy edukacji polonistycznej w klasach wczesnoszkolnych. Drama jako metoda pracy z dzieckiem. Przykładowy scenariusz zajęć dramowych w oparciu o tekst bajki "Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek".
• Streszczanie tekstu nieliterackiego w praktyce / Monika Gryboś // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 133-135
  Propozycja lekcji.
• Korespondencja sztuk - spotkania malarstwa z poezją / Monika Żelazna // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 149-158
  Materiały do zajęć na tematy: Dwie małpy Bruegla Wisławy Szymborskiej w perspektywie korespondencji sztuk oraz Poeta w muzeum (obraz Mona Lisa Leonarda da Vinci, wiersz Mona Liza Zbigniewa Herberta). 
• WebQuest jako metoda dydaktyczna / Monika Gryboś // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 137-147
  Podstawowe informacje na temat metody projektu cyfrowego w postaci WebQuest (WQ). Propozycje materiałów (dla nauczycieli polonistów, specjalistów, bibliotekarzy) do wykorzystania w pracy z uczniami. Przykłady zadań do opracowania w formie WQ dla uczniów szkoły podstawowej.
• Metoda analizy i twórczego naśladowania wzoru w zdalnym rozwijaniu i doskonaleniu kompetencji tekstotwórczej / Monika Gryboś // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 19-31
  Omówienie problematyki kształcenia kompetencji tekstotwórczej uczniów. Zastosowanie metody analizy i twórczego naśladowania wzorów - propozycja metodyczna pracy z uczniami.
• Rozwijanie kompetencji tekstotwórczych w trybie nauki zdalnej - uwagi metodyczne / Piotr Ślusarczyk // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 33-41
  Zastosowanie metody "trzech głosów" (naukowca, artysty, filozofa). Budowanie wypowiedzi argumentacyjnej, odnoszącej się do lektur obowiązkowych. Propozycja dla klas: VII i VIII szkoły podstawowej.
• Perswazja - komunikacja perswazyjna i argumentacja / Monika Żelazna // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 89-96
  Sztuka komunikacji (argumentacji własnego zdania) w nauczaniu języka polskiego. Wyjaśnienie pojęć: perswazja, komunikacja perswazyjna, argumentacja, kontrargumentacja, komunikacja niewerbalna.
  
  Szkoła ponadpodstawowa:
• Paryż i Warszawa oczami Wokulskiego. Jak ukazane jest miasto w Lalce Bolesława Prusa? : scenariusz lekcji w klasie II liceum / Luiza Ciepiela-Treter // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 19-36
• Karty literackie jako propozycja dydaktyczna w zdalnym nauczaniu języka polskiego w szkole ponadpodstawowej / Monika Gryboś // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 37-50
  Instrukcja wykonania i zastosowania kart literackich w warunkach edukacji stacjonarnej i zdalnej.
• Nauczanie zdalne w kontekście zagadnień literaturoznawczych - zgamifikowany cykl lekcji / Monika Żelazna // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 61-70
  Gra jako narzędzie pracy dydaktycznej nauczyciela. Propozycje lekcji w formie gry służących wprowadzeniu do powieści Fiodora Dostojewskiego Zbrodnia i kara.
• Nowoczesne sposoby nauczania związków frazeologicznych w szkole ponadpodstawowej / Anita Jagun // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 85-96
  Związki frazeologiczne - wybrane aspekty teoretyczne i sposoby nauczania. Przydatne gry, aplikacje edukacyjne i inne narzędzia cyfrowe w nauczaniu związków frazeologicznych.
• Przegląd wybranych narzędzi TIK w zdalnym kształceniu językowym / Sabina Mężyk // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 119-131
  Przegląd sprawdzonych narzędzi internetowych przydatnych w zdalnej i stacjonarnej edukacji polonistycznej oraz w kształceniu glottodydaktycznym. Aplikacje do tworzenia ćwiczeń aktywizujących, porządkujących, utrwalających materiał. Kreatory do tworzenia testów, sprawdzianów, quizów.
• Wybrane słowniki internetowe, korpusy językowe i narzędzia cyfrowe w nauczaniu zdalnym / Katarzyna Ostrowska // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 133-148
• Tekst kultury w praktyce szkoły ponadpodstawowej / Monika Żelazna // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 149-156
  Piosenka, fotografia oraz plakat na lekcjach języka polskiego - propozycje zajęć.

Język polski jako obcy - propozycje metodyczne

• Wykorzystanie multimedialnych kart pracy w nauczaniu języka polskiego jako obcego / Mateusz Wysocki // Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 73-87
  Efektywna lekcja języka polskiego w formie zdalnej oraz hybrydowej - wskazówki metodyczne. Tworzenie multimedialnych kart pracy. Przydatne aplikacje internetowe.
• Czy tak bardzo inne? O zdalnym nauczaniu polskiej gramatyki w grupach wschodniosłowiańskich / Dominika Izdebska-Długosz // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 71-83
  Zasady nauczania polskiej gramatyki. Przykłady zajęć, propozycje ćwiczeń.
• Internetowe materiały do nauki języka polskiego jako obcego dostępne w Chinach / Huiling Zhang // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2021/2022, nr 2, s. 109-117
  Internetowe translatory i słowniki. Strony popularnonaukowe. Zbiory audio-wideo. Aplikacje mobilne.

Profilaktyka i terapia pedagogiczna

• Wykorzystywanie elementów TUS do wspierania rozwoju kompetencji społecznych i radzenia sobie z problemami emocjonalnymi / Marta Florkiewicz-Borkowska // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 24-26
  Trening Umiejętności Społecznych. Kompetencje społeczno-emocjonalne: samoświadomość, samozarządzanie, świadomość społeczna, umiejętność budowania relacji, odpowiedzialne podejmowanie decyzji. Wskazówki do prowadzenia zajęć rozwijających kompetencje społeczno-emocjonalne.

•  Stop agresji : scenariusz zajęć edukacyjnych z elementami biblioterapii / Elżbieta Kasprzyszak // Biblioteka w Szkole. - 2022, nr 9, s. 27-29
  Propozycja zajęć dla szkoły podstawowej (klasy VII-VIII) i ponadpodstawowej.

•  Koncepcja neuroróżnorodności / Aleksandra Kubala-Kulpińska // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 31-34
  Założenia koncepcji neuroróżnorodności według Thomasa Armstronga. Jak wspierać ucznia z neuroróżnorodnością - podstawowe kroki w pracy z uczniem.

•  Jak zachęcać uczniów do podejmowania wyzwań? / Adriana Kloskowska // Życie Szkoły. - 2022, nr 6, s. 35-40 

Dobrostan, wypoczynek, zdrowie

• W drodze ku synergii życiowej / Małgorzata Pomianowska // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 66-69
  Koncepcja work-life balance. Wskazówki, jak osiągnąć harmonię między życiem zawodowym a prywatnym. Nowe przepisy kodeksu pracy związane z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów.
• Wolniejsze tempo życia / Małgorzata Pomianowska // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 81-85
  Wzrastające tempa życia a idea slow life. Odrzucenie presji coraz większych wymagań w zakresie efektywności i wydajności. Życie w zgodzie ze sobą i naturą, różnorodność, autentyczność, zrównoważony rozwój, harmonia. Poszanowanie tradycji i lokalnych zwyczajów. Idee m.in.: slow education, slow school, slow parenting. Uważność, bycie tu i teraz. Indywidualizacja pracy dydaktycznej. Praktyczne dochodzenie do wiedzy, refleksja, zrozumienie, twórczość, kreatywność. Budowanie relacji opartych na współpracy. Ochrona dzieci przed presją intensywnego doskonalenia się i rozwoju, powrót do naturalnego rytmu.
• Niespieszne jedzenie / Dorota Maria Sikora // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 70-71
  Jedzenie zgodnie z zasadami slow food: uważne, świadome, bez pośpiechu. Przygotowywanie potraw prostych, opartych na naturalnych składnikach. Znaczenie dla zdrowia, wskazówki.
• Turystyka zgodna z rytmem natury / Anna Satel // Dyrektor Szkoły. - 2022, nr 7, dod. „Niezbędnik Dyrektora Szkoły”, s. 78-80
  Powolne odkrywanie świata. Slow tourism – charakterystyczne cechy. Idea turystyki zrównoważonej. Poszanowanie środowiska naturalnego i lokalnej kultury. Przykłady realizacji idei slow tourism w Województwie Małopolskim i Dolnośląskim. Społeczny ruch Citaslow na rzecz małych miast i miasteczek. Miasta dbające o dobry standard życia, środowisko naturalne i lokalne dziedzictwo kulturowe.
• Zatrzymaj się i po prostu bądź / Marta Włodarczyk // Remedium. - 2022, nr 1, s. 2-3
  Intensywne tempo życia i konsumpcjonizm a zdrowie psychiczne. Korzyści dla zdrowia płynące z postawy uważności (otwartość na relacje z ludźmi, na otoczenie, świadomość przeżywanych emocji, możliwość wyboru reakcji, adekwatne działanie).

Oprac. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie Filia w Suchej Beskidzkiej

 Zapraszamy do lektury